Over duurzaamheid, moraal en moederschap
Een persoonlijke overweging
De laatste tijd denk ik vaak na over wat we duurzaamheid noemen. We praten over CO2-uitstoot, vleesvervangers, plastic schoenen die vegan heten — en ondertussen blijft de vraag hangen: Wat betekent het eigenlijk om goed te leven?
Ik zat aan tafel met collega’s. Het gesprek ging over vegetarisch eten. Kaaskroket of vegan? En ineens stelde iemand me rechtstreeks de vraag:
Hoe zie jij dat, ruimte maken, het goede leven?
Mijn antwoord verraste zelfs mij.
Ik zei: Ik denk dat de aarde heel goed voor zichzelf kan zorgen. Wij mensen overschatten onze invloed soms. We gebruiken alleen materialen van deze aarde — zelfs wat wij ‘onnatuurlijk’ noemen komt daar vandaan. De natuur mixt en herschept ook zelf dingen die schadelijk zijn: denk aan moerasgassen. Dus misschien is de echte vraag niet: hoe redden we de aarde? Maar: hoe gaan we om met onszelf, en met elkaar?
Ik vertelde over de kippenboer met wie ik jaren leefde. Hoe zuinig en vindingrijk hij moest zijn. Hoe weinig verspilling er op een boerderij is. En hoe verwarrend het is dat boeren nu als vervuilers worden gezien, terwijl sommige ‘groene’ alternatieven juist zwaar leunen op industrie en marketing.
Ik noemde ook dat ik twijfel aan sommige klimaatinterventies. En dat ik — misschien uit frustratie — zei: Wat écht zou helpen is als we minder mensen op deze aarde zetten. Geboortebeperking is misschien helemaal niet zo’n slecht idee.
Dat werd niet met open armen ontvangen.
Later vatte een collega het samen als: “O, dus jij ziet mensen als een plaag?” En dat deed iets met me.
Want nee, ik zie mensen niet als een plaag.
Maar ik zie wél dat het lastig is om ruimte te maken voor mensen die een andere richting kiezen. Geen kinderen willen. Geen kant kiezen in religieuze of morele strijd. Die niet meedoen aan het wij-tegen-zij-denken.
En ik besefte:
Ik heb zélf kinderen gekregen vanuit een verlangen iets beter te doen dan mijn ouders. Een opvoeding te geven zonder straf als machtsmiddel. Mijn kinderen positief te bekrachtigen. Gedrag aan te moedigen waarvan ik dacht: dít is juist.
En nu, jaren later, zie ik de kwetsbaarheid daarvan. Was dat gedrag écht juist? Was het mijn visie of een reactie op wat ik zelf had gemist?
Misschien is moraal niet iets wat we hebben, maar iets wat we durven bevragen — in onszelf, in de ander.Niet als morele ridders, maar als mensen die zoeken naar zachtheid, rechtvaardigheid en betekenis. En naar de vrijheid om het soms verkeerd te zien.
Daar eens over sparren? Bel of app me: 0627249972 of mailme@mailevelien.nl
Lees meer verhalen bij: BLOGS
Werkgeluk is voor iedereen wat anders. Wat is het voor jou?
